Wat zegt een QuickScan plus over jouw projectlocatie? | BLOG

Voordat een schop de grond in mag, is er één vraag die allesbepalend is: wat leeft er hier al? Van vleermuizen in spouwmuren tot huismussen onder dakpannen, elke ingreep in de fysieke leefomgeving kan invloed hebben op beschermde soorten. Daarom is een ecologische QuickScan verplicht bij veel bouw-, sloop- of bouwwerkzaamheden. Maar waar de traditionele QuickScan vooral inschat of er ecologische risico’s zijn, gaat de QuickScan Plus van EcoTrace een stap verder. Die geeft feitelijke zekerheid over wat er werkelijk leeft op jouw locatie, snel, nauwkeurig en volledig toetsbaar volgens de Omgevingswet.

Van aannames naar zekerheid

Een standaard ecologische QuickScan, ook wel natuurtoets genoemd, is bedoeld om te bepalen of werkzaamheden negatieve effecten kunnen hebben op beschermde planten- of diersoorten. Tijdens zo’n onderzoek brengen ecologen mogelijke storende factoren in kaart: geluid, licht, trillingen, sloop- of graafwerk. Dat levert een eerste risicobeeld op, maar blijft grotendeels gebaseerd op aannames en habitatgeschiktheid. De QuickScan Plus doorbreekt dat EcoTrace combineert klassiek veldwerk met eDNA-analyse en een slimme data-infrastructuur. Daarmee wordt niet alleen gekeken waar soorten zouden kunnen leven, maar vastgesteld wat er daadwerkelijk aanwezig is.

Dat betekent: minder giswerk, minder aanvullende onderzoeken en veel meer zekerheid richting vergunningverleners. 

Wat onderzoekt de QuickScan Plus precies?

Onze ecologen kijken breder dan een traditionele natuurtoets.
We brengen drie kernvragen in beeld:

1. Is er geschikt leefgebied aanwezig?
   Denk aan oude bomenrijen, holle gevels, open water of bloemrijk grasland, allemaal structuren die essentieel zijn voor beschermde soorten.
2. Kan jouw activiteit schadelijk of verstorend zijn?
   We analyseren de aard, duur en intensiteit van werkzaamheden en toetsen deze aan de eisen uit de Omgevingswet.
3. Welke juridische verplichtingen volgen daaruit?
   Moet er een ontheffing worden aangevraagd, zijn mitigerende maatregelen voldoende, of zijn er juist geen belemmeringen?

Die beoordeling baseren we op een combinatie van bronnen:

• Literatuur- en databankonderzoek, zoals de NDFF en provinciale soortenatlassen;
• Veldinspecties, uitgevoerd door ervaren collega’s;
• Innovatieve methoden, waaronder genetische eDNA-analyse en automatische detectie van vleermuizen en vogels.

De kracht van eDNA en slimme detectie

Waar de meeste natuuronderzoeken vooral afhankelijk zijn van visuele waarnemingen, maakt de QuickScan Plus gebruik van technieken die letterlijk sporen lezen.
Via eDNA-onderzoek worden water- of bodemmonsters geanalyseerd op genetisch materiaal. 

Ook worden Battrackers ingezet om nachtactieve dieren te registreren, zonder ze te verstoren. De combinatie van menselijke expertise en datagedreven analyse levert een betrouwbaarder resultaat op dan welke traditionele QuickScan ook. Zo wordt ecologisch onderzoek niet alleen grondiger, maar ook sneller en objectiever.

Wordt dit de nieuwe norm?

De QuickScan Plus is ontwikkeld om het ecologisch toetsingsproces te moderniseren:

• Sneller: door automatisering en data-integratie;
• Preciezer: door directe detectie in plaats van kansinschattingen;
• Betrouwbaarder: omdat resultaten toetsbaar zijn volgens de soortenstandaarden.

Het gevolg?
Minder onzekerheid in het vergunningstraject, minder kans op vertraging, en een robuustere onderbouwing richting gemeente of omgevingsdienst. Steeds meer opdrachtgevers, van aannemers tot gemeenten, zien de QuickScan Plus als de nieuwe standaard tussen een verkennende scan en een volledig protocolonderzoek.

Van QuickScan naar vervolgstappen

Een ecologische QuickScan (of QuickScan Plus) vormt altijd het startpunt van het ecologisch traject binnen een bouw- of ontwikkelplan. Afhankelijk van de uitkomst volgen drie mogelijke routes:

Geen belemmeringen

Er worden geen beschermde soorten of natuurwaarden verwacht.
Het rapport dient als onderbouwing voor de omgevingsvergunning en het project kan doorgaans doorgaan zonder extra stappen.

Beschermde soorten aangetoond

De ingreep leidt waarschijnlijk tot overtreding van de Omgevingswet. Er is een ontheffing nodig en er worden mitigerende maatregelen opgesteld.

De QuickScan Plus helpt om al in een vroeg stadium te bepalen in welk scenario jouw project valt, zodat je niet pas tijdens het vergunningstraject wordt verrast door ecologische beperkingen.